Conflito de interesses entre testemunha e pessoa acusada em uma persecução penal justa
– a oitiva por videoconferência pode ser um instrumento para solução?
DOI:
https://doi.org/10.22197/rbdpp.v8i3.737Palavras-chave:
oitiva, testemunha, videoconferência, acusado, direito de defesaResumo
Este artigo verifica se uma adequadamente regulada oitiva por videoconferência pode ser (por si só ou juntamente a outras medidas) um instrumento para balancear a proteção dos direitos fundamentais da pessoa acusada com a proteção dos interesses da testemunha no processo penal. Na pesquisa, são identificados os requisitos que devem ser atendidos por uma oitiva em videoconferência conforme o Tribunal Europeu de Direitos Humanos. Realiza-se uma análise crítica da legislação da Polônia sobre o assunto e sustenta-se que, em algumas situações, a oitiva por videoconferência é a melhor opção para realização do ato. Contudo, deve-se ter cautela com especiais necessidades de testemunhas que carecem de medidas de proteção. A partir de tais premissas, conclui-se que, em geral (e não somente para o sistema legal da Polônia), a oitiva por videoconferência é um instrumento muito útil para atender aos parâmetros do devido processo e à proteção das testemunhas.
Downloads
Referências
ARONSON, Elliot; WILSON, Timothy D.; AKERT, Robin M. Psychologia społeczna. Serce i umysł. Poznań: Polish translation by Zysk i S-ka Wydawnictwo s.c., 1994.
BERMANN, George A. Dispute Resolution in Pandemic Circumstances. In: PISTOR, Katharina (ed.). Law in the time of Covid-19. New York: Columbia Law School, 2020, pp. 167-174.
BROWN, Robert. Many Remote Lawyers Struggle to Read Body Language. Available in: <https://news.bloomberglaw.com/bloomberg-law-analysis/analysis-many-remote-lawyers-struggle-to-read-body-language>. Accessed on 26 June 2022.
BUDNIAK-ROGALA, Aleksandra. Przeprowadzenie dowodu za pomocą środków porozumiewania się na odległość na zasadzie art. 235 § 2 KPC a realizacja zasady bezpośredniości – uwagi w kontekście nowelizacji KPC z 10.7.2015 r. – część 2. Prawo Mediów Elektronicznych, no. 3, 2017, pp. 18-23.
CREED, Fabiola; BERMINGHAM, Rowena. Improving Witness Testimony. Houses of Parliment, Parliamentary Office of Science & Technology, POSTNOTE, 607, July, 2019, pp. 1-6.
DENAULT, Vincent; DUNBAR, Norah. Nonverbal communication in courtrooms: Scientific assessments or modern trials by ordeal? The Advocates’ Quarterly, 47(3), 2017, pp. 280-308.
DENAULT, Vincent; PATTERSON, Miles L. Justice and Nonverbal Communication in a Post-pandemic World: An Evidence-Based Commentary and Cautionary Statement for Lawyers and Judges. Journal of Nonverbal Behavior, 45:1–10, 2021, pp. 1 – 10. https://doi.org/10.1007/s10919-020-00339-x
ELLIOTT, Robin. Vulnerable and intimidated witnesses: A review of the literature. London: Home Office, 1998.
FEKETE, Gábor. Videoconferencing hearings after the times of pandemic. EU and Comparative Law Issues and Challenges Series (ECLIC), issue 5, 2021, pp. 468-486. https://doi.org/10.25234/eclic/18316
GABERLE, Andrzej. Dowody w sądowym procesie karnym. Warszawa: Wolters Kluwer, 2007.
GORI, Pierpaolo; PAHLADSINGH, Aniel. Fundamental rights under Covid-19: an European perspective on videoconferencing in court. ERA Forum, vol. 21, 2021, pp. 561-577. https://doi.org/10.1007/s12027-020-00643-5
HOFMAŃSKI, Piotr; SADZIK, Elżbieta; ZGRYZEK, KAZIMIERZ. Kodeks postępowania karnego. Komentarz. T. I. Warszawa: C.H. Beck, 2007.
JAGIEŁŁO, Dariusz. Choroba psychiczna a świadek w procesie karnym (wybrane problemy na styku prawa i medycyny). Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego, Volume LX, 2020, pp. 51-62. https://doi.org/10.19195/2084-5065.55.5
LACH, Arkadiusz. Przesłuchanie na odległość w postępowaniu karnym. Państwo i Prawo, no. 12, 2006, pp. 80-87.
LEGG, Michael; SONG, Anthony. The courts, the remote hearing and the pandemic: from action to reflection. UNSW Law Journal, Volume 44(1), 2021, pp. 126-166. https://doi.org/10.53637/ZATE4122
LONATI, Simone. Un invito a compiere una scelta di civiltà: la Corte europea dei diritti dell’uomo rinunci all’uso della testimonianza anonima come prova decisiva su cui fondare una sentenza di condanna. Revista Brasileira De Direito Processual Penal, 5(1), 2019, pp. 341-388. https://doi.org/10.22197/rbdpp.v5i1.226
LOVE, Helene. Aging witnesses: Exploring difference, inspiring change. The International Journal of Evidence & Proof, Vol. 19(4), 2015, pp. 210–227. https://doi.org/10.1177/1365712715591462
ŁUKASIEWICZ, Anna. Zdalne sprawy karne nie będą masowe. Available in: <https://legalis.pl/zdalne-sprawy-karne-nie-beda-masowe>. Accessed on 17 September 2022.
MACKENZIE, John. The pros and cons of remote hearings. Available in: <https://www.lexology.com/library/detail.aspx?g=a3ea7acf-1421-4683-8dfd-642d22cfa45f>. Accessed on 28 June 2022.
MAFFEI, Stefano. The European Right to Confrontation in Criminal Proceedings: Absent, Anonymous and Vulnerable Witnesses. Groningen: Europa Law Publishing, 2006.
MAZUR, Hubert. Przesłuchanie świadka na odległość. In: CZARNECKI, Paweł; CZERWIŃSKA, Małgorzata (ed.). Katalog dowodów w postępowaniu karnym. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck, 2014, pp. 157–168.
NATHANSON, Rebecca; SAYWITZ Karen J. The effects of the courtroom context on children's memory and anxiety. The Journal of Psychiatry & Law, 31/Spring, 2003, pp. 67-98. https://doi.org/10.1177/009318530303100105
PUDZIANOWSKA, Dorota (et. al.). Niepełnosprawność. In: PUDZIANOWSKA, Dorota; JAGURA, Jarosław (ed.). Równe traktowanie uczestników postępowań. Przewodnik dla sędziów i prokuratorów. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, 2016, pp. 18-46.
PUDZIANOWSKA, Dorota (et. al.). Wiek. In: PUDZIANOWSKA, Dorota; JAGURA, Jarosław (ed.). Równe traktowanie uczestników postępowań. Przewodnik dla sędziów i prokuratorów. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, 2016, pp. 64-88.
RISAN, Patrick. Accommodating trauma in police interviews. An exploration of rapport in investigative interviews of traumatized victims. University of Bergen, 2017.
ROSSNER, Meredith. Remote rituals in virtual courts. Journal of Law and Society, vol. 48, 2021, pp. 334–361. https://doi.org/10.1111/jols.12304
ROWDEN, Emma; WALLACE, Anne. Remote Judging: the impact of video links on the image and the role of the judge. International Journal of Law in Context, 14(4):504, December 2018, pp. 504-524. https://doi.org/10.1017/S1744552318000216
SAKOWICZ, Andrzej. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2015 r., II KK 318/14. Białostockie Studia Prawnicze, z. 21, 2016, pp. 215-221. https://doi.org/10.15290/bsp.2016.21.16
SOMMERER, Lucia. Virtuelle Unmittelbarkeit? Videokonferenzen im Strafverfahren während und jenseits einer epidemischen Lage von nationaler Tragweite. ZSTW, 133(2), 2021, pp. 403-446. https://doi.org/10.1515/zstw-2021-0015
SYGIT-KOWALKOWSKA, Ewa. Zaburzenia zdrowia i stanu emocjonalnego osoby dorosłej dotkniętej przestępstwem a psychologiczna ocena osobowego źródła dowodowego. Studia Prawnoustrojowe, no. 39, 2018, pp. 297-310.
ŚWIECKI, Dariusz. Bezpośredniość czy pośredniość w polskim procesie karnym. Warszawa: LexisNexis, 2013.
ŚWIĘCICKA, Dagmara. Małoletni świadek w procesie karnym. Palestra, no. 11, 2021, pp. 7-20.
WILIŃSKI, Paweł. Przesłuchanie świadka na odległość w postępowaniu karnym. Przegląd Sądowy, no. 6, 2005, pp. 16-27.
ZNAMIEROWSKI, Jakub. Prawne i kryminalistyczne aspekty przesłuchania w postępowaniu karnym świadków z zaburzeniami psychicznymi. Przegląd Sądowy, no. 7-8, 2014, pp. 132-144.
Downloads
Publicado
Edição
Seção
Licença
Copyright (c) 2022 Arkadiusz Lach, Maja Klubińska, Renata Badowiec
Este trabalho está licenciado sob uma licença Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Os direitos autorais dos artigos publicados são do autor, com direitos do periódico sobre a primeira publicação, impressa e/ou digital.
Os autores somente poderão utilizar os mesmos resultados em outras publicações indicando claramente este periódico como o meio da publicação original. Se não houver tal indicação, considerar-se-á situação de auto-plágio.
- Portanto, a reprodução, total ou parcial, dos artigos aqui publicados fica sujeita à expressa menção da procedência de sua publicação neste periódico, citando-se o volume e o número dessa publicação, além do link DOI para referência cruzada. Para efeitos legais, deve ser consignada a fonte de publicação original.
Por se tratar de periódico de acesso aberto, permite-se o uso gratuito dos artigos em aplicações educacionais e científicas desde que citada a fonte, conforme a licença da Creative Commons.
A partir de 2022, os artigos publicados na RDPP estão licenciados com uma Licença Creative Commons Atribuição 4.0 Internacional. Os artigos puliicados até 2021 adotaram a Licença Creative Commons Atribuição-NãoComercial 4.0 Internacional.
---------------
Arquivamento e distribuição
Permite-se sem restrições o arquivamento do PDF final publicado, em qualquer servidor de acesso aberto, indexador, repositório ou site pessoal, como Academia.edu e ResearchGate.